Milaan, een stad in de greep van onenigheid

Tegenwoordig is het een dagelijkse klaagzang die het hedendaagse Milaan beschrijft, met zijn steeds duidelijker wordende tegenstellingen en ongelijkheden. Maar zoals vaker in de afgelopen jaren, verwelkomt de klaagzang ook contrasterende visies. Er zijn mensen die de wijdverbreide criminaliteit aan de kaak stellen en het verhaal vertellen van een metropool in crisis, overspoeld door migranten en criminelen (sommigen gaan automatisch met z'n tweeën op stap). Tegelijkertijd zijn er mensen die juist proberen een stem te geven aan de verschillen die steeds meer naar de hoeken (om niet te zeggen naar de uiterste periferie) worden gedreven van een Milaan dat zijn ziel en fatsoen lijkt te hebben verloren.

VAN EEN GASTRONOMISCHE STAD met kansen naar een stad van uitbuiting: de stap is klein en de Milanese hoofdstad laat deels zien dat ze die stap heeft gezet, van Qatarese wijken naar exclusieve weekenden. Maar waar moeten we beginnen om de twintigste-eeuwse stad te herkennen die een referentiepunt was voor de economische, culturele en burgerlijke emancipatie van Italië?

De roman Un sogno così (Feltrinelli, pp. 352, euro 20) van historicus Paolo Colombo draagt ​​er zeker aan bij om de leemte te dichten die de stad zonder enige contextualisering tussen de naoorlogse periode van Rocco en zijn broers en de retoriek van de jaren 1980 over het 'Milaan om te drinken' reduceert. Twee zekere elementen, maar niet in staat om de oorsprong ervan te vertellen of het perspectief ervan te verklaren.

Met aandacht voor de dynamiek die geschiedenis en vertelling met elkaar verweven, slaagt Paolo Colombo, hoogleraar aan de Katholieke Universiteit van Milaan, erin om met de cyclus 'Geschiedenis vertellen' de theatrale gebeurtenissen van de vertelde geschiedenis vorm te geven. Met deze door families geïnspireerde roman slaagt hij erin om de nauwe overgang tussen privé- en publieke gebeurtenissen volledig te vatten, en wel met het verhaal van een Milanese familie in de jaren vijftig. De auteur vermijdt elk stereotype en doet dat ook dankzij een vertelstijl die nooit banaal is, waardoor Un sogno così een levendig portret is van de straten en van de Milanese massa die in de loop der jaren zo is uitgedund dat het is gemuteerd in een synthese van zowel echte als twijfelachtige Italiaansheid. Dit alles gebeurt zonder ooit te vervallen in een soort banale melancholie, maar door de bladzijden te kleuren met een zweem van spijt over de manier van leven die een betere kwaliteit van de werkelijkheid leek te bieden of in ieder geval meer in overeenstemming leek te zijn met de verlangens en levensimpulsen van de mensen.

MILAAN IN DE JAREN 1950 is de Italiaanse grensstad. De eerste supermarkten verschijnen hier, de welvaart zorgt voor meer huishoudelijke apparaten dan in andere steden en op straat zijn er meer auto's. Colombo gebruikt bijna het genre van een liefdesroman, waarin de liefde tussen Carlo en Liliana centraal staat, om inhoud te geven aan het verhaal over de manier waarop onze huidige maatschappij is ontstaan. Deze maatschappij wordt gekenmerkt door onacceptabele tegenstellingen, maar heeft in de kern nog steeds het potentieel voor vriendelijk en inclusief gedrag. Een roman die een gemeenschap onderzoekt, gebaseerd op de lessen van Giovanni Testori en Luciano Bianciardi, en die deels pedagogisch van aard is, maar die vandaag de dag, nu het geheugen steeds minder waarde krijgt, hard nodig is.