Volgens de Rekenkamer heeft het systeem van ‘Nul Werkloosheidsgebied’ ‘zijn nut lokaal bewezen’, maar is het nog steeds kostbaar.

Dit experiment werd in 2016 bij wet ingevoerd en biedt vrijwillige territoria de mogelijkheid om 'werkgelegenheidsgerichte bedrijven' op te zetten. Deze bedrijven werven mensen die al langere tijd zonder werk zitten, met een vast contract.

Het experiment " Nul Langdurig Werkloosheidsgebied " heeft "zijn nut lokaal bewezen" , maar de regeling is kostbaar, aldus de Rekenkamer in een rapport dat op donderdag 19 juni werd gepubliceerd. Dit experiment, dat in 2016 bij wet werd ingesteld, stelt vrijwilligersgebieden in staat om "werkgelegenheidsgerichte bedrijven" op te zetten, die mensen die al lange tijd werkloos zijn, werven op basis van vaste contracten, benadrukt de Rekenkamer.

De regeling werd in 2020 verlengd en loopt af op 30 juni 2026. Het parlement moet vóór deze deadline een besluit nemen over de regeling. Eind 2024 bestreek de regeling 83 gebieden en " 3.290 werknemers die langdurig werkloos waren". Aanvankelijk was het idee achter het experiment dat het ingezamelde geld gelijk zou zijn aan de totale kosten van de werkloosheidsuitkering, geschat op € 18.000 per persoon per jaar. Het Hof benadrukt echter dat "deze schatting werd weerlegd" door een officieel rapport uit 2019.

Het rapport stelt dat het experiment "aanzienlijke middelen, zowel menselijk als financieel" vereist. Er wordt gewezen op een "duidelijk" financieel onevenwicht, met uitgaven van 57,1 miljoen euro in 2024 voor de staat (tegenover 5,8 miljoen in 2017) en 7,5 miljoen voor de departementen . "De hoogte van de overheidsfinanciering in 2023, vergeleken met het aantal werknemers dat in voltijdsequivalenten (fte) van het experiment profiteert, komt neer op een jaarlijkse kost van 28.000 euro per fte", aldus het rapport.

De Wijzen wijzen ook op "atypisch bestuur" . De leiding van het experiment werd toevertrouwd aan een vereniging die het territoriale experimentele fonds tegen langdurige werkloosheid beheert, waarvan het toezicht door de overheidsadministraties "minimaal" wordt uitgevoerd. Het Hof is van oordeel dat "het noodzakelijk is een einde te maken aan het beheer van de betrokken overheidsfondsen door een vereniging" en wenst "dat deze aanpak deel uitmaakt van het common law-beleid ten gunste van de werkgelegenheid" .