Wat u moet doen als uw baas in Spanje uw sociale zekerheid niet betaalt

Geschat wordt dat de Spaanse ondergrondse economie een waarde heeft van zo'n € 230-240 miljard.

In 2021 was het goed voor 16,9 procent van het totale BBP van Spanje. Dat is een enorm percentage en aanzienlijk hoger dan het EU-gewogen gemiddelde van 14 procent.

In Spanje is het nog steeds heel gebruikelijk om 'en negro ' ('in het zwart', of zwart) te werken . Dit levert een grote bijdrage aan de ondergrondse economie.

Uit een onderzoek van de Organisatie van Zelfstandigen en Professionals (OPA) blijkt dat de sectoren waar gevallen van de zwarte economie het vaakst voorkomen, de huishoudelijke en schoonmaakdiensten, de landbouw, de bouw, het transport, taxichauffeurs, kappers en de horeca zijn.

LEES OOK: Onder de tafel - Hoeveel werknemers in Spanje betalen geen belasting?

Bedrijven betalen hun werknemers binnen deze ondergrondse economie vaak een officieel bedrag dat op hun loonstrookje staat vermeld. Meestal wordt dit bedrag via een bankoverschrijving betaald, maar soms wordt het bedrag ook contant betaald, maar dat wordt nergens geregistreerd of gerapporteerd.

Werkgevers doen dit om de bijbehorende socialezekerheidsbijdragen te vermijden en, bij ontslag, de vergoeding voor de werknemer te verlagen. Het is ook een veelgebruikte manier om minder inkomsten op te geven en daardoor minder belasting te betalen.

De negatieve gevolgen treffen niet alleen de Spaanse economie, maar ook de werknemers.

Hoewel sommige werknemers misschien beweren dat ze dit liever doen vanwege de flexibiliteit of omdat ze geen belasting willen betalen, kan het in werkelijkheid juridische problemen opleveren. Bovendien krijgt u hierdoor geen toegang tot belangrijke sociale voorzieningen waar u recht op hebt, zoals toegang tot de openbare gezondheidszorg, een werkloosheidsuitkering of een staatspensioen.

Veel van deze oneerlijk behandelde werknemers staan bekend als falsos autónomos (nepzelfstandigen), omdat de uren die ze werken, hun rol binnen het bedrijf en de regelmaat van hun werk meestal overeenkomen met een fulltimebaan. Maar in de ogen van de wet zijn ze freelancers , omdat hun baas hun geen borg betaalt.

In Spanje bestaat er zoiets als een TRADE-werker, een economisch afhankelijke zelfstandige die voornamelijk voor één klant werkt (minimaal 75 procent van zijn inkomen), maar zelfstandigheid behoudt in het beheer van zijn economische activiteit.

Eén van de belangrijkste verschillen tussen een TRADE-werknemer en een valse autónomo is dat laatstgenoemde meestal te maken heeft met verborgen en/of bedrieglijke arbeidsovereenkomsten.

Wat te doen als uw baas in Spanje uw socialezekerheidsbijdragen niet betaalt

Als u in Spanje onder de tafel betaald krijgt en uw baas betaalt geen sociale premies, maar u wilt hier graag iets aan doen, dan hebt u een paar opties.

U kunt de onregelmatigheid op verschillende plekken melden:

• door melding te maken bij het anonieme tipadres voor arbeidsfraude, dat u hier op de website van het Ministerie van Arbeid kunt vinden .
• door een formele klacht in te dienen bij de Arbeidsinspectie (persoonlijk, via een openbaar register of online)
• Door een arbeidsclaim in te dienen bij de Sociale Rechtbanken ( Juzgados de lo Social in het Spaans)

Er zijn opties om dit anoniem te doen.

Om een klacht in te dienen bij de Arbeidsinspectie, wordt de aansprakelijkheid van de werkgever alleen uitgebreid tot de afgelopen vier jaar (conform artikel 24 van de Spaanse Algemene Wet op de Sociale Zekerheid).

De klacht kan worden ingediend:

• Persoonlijk , bij een provinciaal kantoor van de Arbeids- en Sociale Zekerheidsinspectie of bij de griffie van een overheidsinstantie op staats-, regionaal of lokaal niveau.
• Per post , door het te sturen naar het bevoegde kantoor van de Arbeidsinspectie, vergezeld van een gewaarmerkt afschrift van de identiteitskaart van de klager.
• Online , via het Ministerie van Arbeid , indien u een elektronische identiteitskaart of digitaal certificaat heeft.

In sommige gevallen kan onderhandelen nuttig zijn. U kunt proberen het probleem met uw werkgever in een dialoog op te lossen en een plan af te spreken om de achterstallige betalingen bij te werken. Deze optie kan met name nuttig zijn als u een dienstverband wilt behouden en uw baan wilt behouden.

Welke optie u ook kiest, het kan nuttig zijn om juridisch advies in te winnen, met name van een advocaat die gespecialiseerd is in arbeidsrecht.

Houd er rekening mee dat wanneer er juridische stappen zijn ondernomen en er een rechterlijke uitspraak is die het daadwerkelijke salaris van de werknemer erkent, er een klacht kan worden ingediend bij de Arbeidsinspectie om het bedrijf te verplichten de bijdragen te betalen die overeenkomen met de niet-aangegeven betalingen.

Het bedrijf zal de arbeidssituatie wettelijk moeten regulariseren en de afgelopen vier jaar socialezekerheidsbijdragen moeten betalen. Dit zal de bijdragebasis en daarmee de hoogte van de uitkeringen die de werknemer op de lange termijn ontvangt, verhogen.

Het kan echter lastig zijn om te bewijzen dat uw baas u 'zwart' betaalt en geen socialezekerheidsbijdragen betaalt.

Het zou het meest logisch zijn om contact op te nemen met andere collega's, zodat zij jouw versie van de gebeurtenissen kunnen bevestigen en samen verder kunnen gaan. Dit is echter een zeer ingewikkelde zaak, omdat sommigen bang zijn dat ze hun baan op het spel zetten.

Sommigen stellen voor om als alternatief bewijs te verzamelen, schriftelijk, via audio of video, dat de baas de betaling contant doet en geen socialezekerheidsbijdragen betaalt.

Veel mensen voelen zich hier echter niet prettig bij. Bovendien worden gesprekken die zonder onze toestemming zijn opgenomen, in de rechtbank niet als bewijs geaccepteerd, tenzij we zelf betrokken zijn. Het is dus helemaal niet zeker of het werkt.

Onze journalisten bij The Local zijn geen juridische experts. Als u overweegt een juridische claim in te dienen, vraag dan advies aan een jurist.