Frankrijk geeft drie menselijke schedels, die bewaard werden in het Natuurhistorisch Museum, terug aan Madagaskar.

Een wet uit 2023 zal Madagaskar wat rust brengen met betrekking tot zijn verleden als Franse kolonie. De wet, die de staat verplicht om onrechtmatig bewaarde menselijke resten van buitenlanders terug te geven, werd afgelopen dinsdag voor het eerst toegepast, toen Frankrijk drie menselijke schedels die het in het Natuurhistorisch Museum bewaarde, teruggaf aan Madagaskar, hun geboorteland. Op 31 augustus zullen ze in hun thuisland worden begraven om eindelijk in vrede te rusten.

Hoewel het niet zeker is, wordt aangenomen dat een van de schedels toebehoort aan koning Toera, een Malagassische vorst die in 1897 door het Franse leger werd onthoofd tijdens een opstand in de toenmalige Franse kolonie. Zowel dit stoffelijk overschot als de andere twee schedels behoren tot de etnische groep Sakalava en werden overgedragen tijdens een ceremonie die in het teken stond van excuses en respect aan de Malagassische autoriteiten op het hoofdkantoor van het Ministerie van Cultuur in Parijs.

De regering van Madagaskar is ervan overtuigd dat de overblijfselen "de onzichtbare en onuitwisbare band vormen die ons verbindt met ons verleden."

Madagaskar eiste dit gebaar al jaren van Frankrijk, met name in het geval van koning Toera. Zijn dood maakte deel uit van een aanval van het Franse leger, dat besloot het hoofd van de vorst mee te nemen naar Frankrijk als trofee en als teken van vernedering voor de inheemse bevolking van het eiland.

De schade is tot op de dag van vandaag bewaard gebleven. Een zomba (grafmonument) op het eiland herdenkt de drie eeuwen van het Sakalava-koninkrijk Menabe. Het relikwie van koning Toera is nooit verwijderd vanwege de verminking die hij door Franse troepen heeft ondergaan. Desondanks bewaart een afstammeling van de onthoofde koning de heilige relikwieën al 35 jaar. "Het is mijn lot", legde hij uit aan Le Monde .

Voor Rachida Dati, geciteerd door AFP, markeert de teruggave "een historische gebeurtenis", na meer dan een eeuw waarin menselijke resten werden bewaard "in omstandigheden die objectief gezien de menselijke waardigheid schenden en in een context van koloniaal geweld". Dati stelde dat er relevant wetenschappelijk onderzoek is verricht om ervoor te zorgen dat de teruggegeven schedels afkomstig zijn van de Sakalava-gemeenschap.

Lees ook

Tijdens een bezoek aan Madagaskar in april riep de Franse president Emmanuel Macron op tot deze restitutie om "de omstandigheden te scheppen voor vergeving" voor een van de "bloedigste en meest tragische pagina's" uit de Franse koloniale geschiedenis.

De Malagassische minister van Cultuur, Volamiranty Donna Mara, prees "een gebaar van immens belang", aangezien de schedels "de onzichtbare en onuitwisbare schakel vormen die ons heden met ons verleden verbindt". "Hun afwezigheid is al meer dan een eeuw, 128 jaar, een open wond in het hart van ons eiland", voegde ze eraan toe.