Onder Trump zijn de nieuwe vrienden van Amerika: Rusland, Noord-Korea en Wit-Rusland
WASHINGTON — Als het oude gezegde dat je bekend bent bij je vrienden waar is, dan vertelt president Donald Trump de wereld misschien wel iets over wie hij van plan is te zijn in zijn tweede termijn.
In een zet die de internationale orde ingrijpend veranderde, liet Trump de Verenigde Staten tegen een resolutie van de Algemene Vergadering van de VN stemmen waarin de Russische inval in Oekraïne op de derde verjaardag van de oorlog werd veroordeeld.
Tot de landen waar Trump zich bij aansluit om de kant van Rusland te kiezen, behoren Noord-Korea, Wit-Rusland en Soedan.
Groot-Brittannië, Frankrijk, Duitsland, Canada, Italië, Japan en het grootste deel van de rest van de wereld.
President Trump ontmoet maandag de Franse president Emmanuel Macron in de Oval Office. Macron probeerde Trump op zachte wijze over te halen voorzichtiger om te gaan met Rusland, maar de Amerikaanse president leek daar niet door van de wijs te worden gebracht. Foto Doug Mills/The New York Times
Het zou moeilijk zijn om een duidelijker voorbeeld te bedenken van hoe radicaal Trump de positie van Amerika in de wereld aan het herijken is, na amper een maand in functie.
Het zet de Verenigde Staten aan de kant van de grootste schurkenstaten ter wereld, in tegenstelling tot landen die sinds de Tweede Wereldoorlog of daarvoor de beste vrienden van Amerika zijn.
Het verbreken van de banden van Amerika met zijn traditionele bondgenoten heeft grote gevolgen voor de toekomst van het Amerikaanse buitenlandse beleid.
Terwijl de leiders van Polen, Frankrijk en Groot-Brittannië deze week naar Washington reizen om Trump weer aan te moedigen, worden zij en hun landgenoten geconfronteerd met de realiteit dat hij hun waarden niet deelt en hun prioriteiten niet in lijn ziet met de Amerikaanse belangen.
Als de Verenigde Staten zich aansluiten bij internationale paria's als Rusland en andere landen, kan dat Europa, Canada en Aziatische bondgenoten als Japan en Zuid-Korea dwingen hun eigen weg te gaan en elders naar bondgenootschappen te zoeken.
Tegelijkertijd heeft Trumps eerbied voor Moskou ervoor gezorgd dat Rusland uit de diplomatieke isolatie kon breken die Washington en het Westen de afgelopen drie jaar sinds hun volledige invasie van Oekraïne hebben geprobeerd te creëren.
“Trump doet op deze en vele andere manieren op transparante en schaamteloze wijze wat Rusland wil, door de Verenigde Staten op één lijn te stellen met onze tegenstanders en tegen onze verdragspartners,” aldus Susan E. Rice, die diende als ambassadeur van president Barack Obama bij de Verenigde Naties en later als zijn nationale veiligheidsadviseur.
“We moeten onszelf allemaal afvragen waarom.”
Dorothy Shea, de Amerikaanse plaatsvervangend ambassadeur bij de Verenigde Naties, stemt tijdens een vergadering van de Veiligheidsraad van de VN over een Amerikaanse resolutie die oproept tot onmiddellijke vrede in Oekraïne. Ze vermeldt daarbij niet de Russische invasie en geeft ook geen schuld aan. Foto Charly Triballeau/Agence France-Presse
Europese leiders waren verbijsterd en verbijsterd door de Amerikaanse stemming in de Algemene Vergadering van de VN afgelopen maandag, en door de Amerikaanse druk op de Veiligheidsraad om een alternatieve resolutie aan te nemen waarin Rusland niet de schuld kreeg van de invasie.
De Verenigde Staten, China en Rusland stemden gezamenlijk over deze maatregel, terwijl Groot-Brittannië, Frankrijk en andere Europese landen zich onthielden.
Zelfs sommige Republikeinen, die er alles aan deden om niet publiekelijk met Trump te breken, zelfs niet als het ging om beslissingen die ze in besloten kring betreurden, werden uiteindelijk toch uitgedaagd om zich uit te spreken.
“Ik was diep geschokt door de stemming van vandaag bij de VN, die ons aan dezelfde kant plaatste als Rusland en Noord-Korea,” schreef senator John Curtis, Republikein uit Utah, op sociale media.
“Dit zijn niet onze vrienden. Dit standpunt is een drastische verandering ten opzichte van de Amerikaanse idealen van vrijheid en democratie. “We willen allemaal een einde aan de oorlog, maar dat moet gebeuren op voorwaarden die de soevereiniteit en veiligheid van Oekraïne garanderen en Poetin ervan weerhouden verdere territoriale ambities na te streven.”
Rep. Don Bacon (Republikein uit Nebraska) toonde zich ontsteld dat de president de kant van de indringer koos.
"De regering-Trump heeft vandaag een grote fout gemaakt in Oekraïne", zei hij online.
“De overgrote meerderheid van de Amerikanen staat voor onafhankelijkheid, vrijheid en vrije markten, en is tegen de misbruiker en de indringer.”
Trumps adviseurs stellen dat hij een ingewikkelde en delicate onderhandeling aangaat om de oorlog te beëindigen en dat degenen die hem bekritiseren omdat hij de Russische standpunten overneemt, zich moeten verzetten tegen het beëindigen van het geweld in Oekraïne.
De vorige president, Joe Biden , heeft geen vrede gesloten, dus Trumps aanpak moet beter zijn, zo luidt de redenatie.
"De president weet beter dan wie dan ook die ooit president van de Verenigde Staten is geweest hoe hij een deal kan sluiten. En om een deal te sluiten, moet je beide partijen aan tafel krijgen", zei Karoline Leavitt, woordvoerder van het Witte Huis, tijdens haar briefing op dinsdag.
“En meestal, als er een goede deal is gesloten, verlaten beide partijen de tafel met een beetje ontevreden.”
Maar hoewel het niet zijn doel was om afstand te nemen van president Vladimir Poetin van Rusland terwijl Trump een deal nastreeft, heeft hij geen enkele terughoudendheid getoond om afstand te nemen van de persoon aan de andere kant van de oorlog, president Volodymyr Zelensky van Oekraïne.
Terwijl hij weigerde Poetin of Rusland te bekritiseren, beweerde Trump ten onrechte dat Oekraïne de oorlog ‘begon’ en noemde hij de door het volk gekozen Zelensky een ‘dictator zonder verkiezingen’.
De Verenigde Staten hebben zelden een gemeenschappelijke zaak kunnen vinden met landen als Noord-Korea en Wit-Rusland over belangrijke kwesties, terwijl ze een rigide standpunt innemen tegenover Groot-Brittannië en Frankrijk.
Uit een rapport van het ministerie van Buitenlandse Zaken uit 2023 bleek dat Canada, Groot-Brittannië, Australië en Frankrijk dat jaar tot de landen behoorden waarmee de Verenigde Staten het vaakst bij de Verenigde Naties stemden.
De landen waarmee de Verenigde Staten het het meest oneens waren bij de controversiële stemmingen bij de VN, waren Syrië, Nicaragua, Iran, Noord-Korea, China, Cuba, Wit-Rusland en Rusland.
Het voornaamste gebied waarop de Verenigde Staten vaak met hun belangrijkste bondgenoten in conflict komen, is het Israëlisch-Palestijnse conflict. De Verenigde Staten verzetten zich in dit conflict vooral tegen VN-resoluties die kritisch zijn over Israël, hoewel Europese landen vaker vóór stemmen.
Voormalige VN-diplomaten zeiden dat ze zich niet konden herinneren dat de Verenigde Staten zich ooit bij Rusland en andere buitenstaanders had aangesloten in een kwestie van zo'n groot belang.
"Toen ik ambassadeur bij de VN was, en ik door het ministerie van Buitenlandse Zaken en het Witte Huis was geïnstrueerd om onze Europese bondgenoten achter me te laten en te stemmen met de as van autocraten, waaronder Rusland, Noord-Korea en Wit-Rusland, zou ik tot de conclusie zijn gekomen dat de Russen onze communicatiesystemen hadden gehackt en gecorrumpeerd", aldus Rice.
Trump maakt zich er geen zorgen over dat hij buiten de wereldwijde consensus valt.
Deze week ontving hij de Franse president Emmanuel Macron zonder dat er sprake leek te zijn van wrok, ook al probeerde de bezoekende leider hem zachtjes over te halen om voorzichtiger te zijn tegenover Rusland en meer bereid te zijn de veiligheid van Oekraïne te verdedigen.
Trump glimlachte, schudde handen en leek totaal onberoerd.
Donderdag ontvangt hij de Britse premier Keir Starmer in het Witte Huis voor een nieuwe bijeenkomst waarin de nieuwe realiteit van het Atlantisch bondgenootschap verder op de proef wordt gesteld. De Britse leider wil hiermee duidelijk maken hoe belangrijk Europa het vindt om verenigd te blijven met de Verenigde Staten.
Maar de Europese functionarissen hebben niet veel hoop op succes.
De realiteit is dat Trump zich niet beledigd voelt door leiders als Poetin en Kim Jong Un van Noord-Korea.
Trump heeft altijd zijn bewondering voor autocraten uitgesproken.
Nadat hij in 2021 het Witte Huis had verlaten, hing hij vrolijk een foto van zichzelf met Kim aan de muur van zijn kantoor in Mar-a-Lago. Kim is een meedogenloze dictator wiens regering door het ministerie van Buitenlandse Zaken wordt beschuldigd van buitengerechtelijke executies, willekeurige detenties, martelingen, repressie, gedwongen abortussen en gedwongen sterilisaties, naast andere mensenrechtenschendingen.
Andere presidenten hebben in realpolitik gemene zaak gemaakt met onfrisse figuren en landen en concessies gedaan aan de nationale belangen, maar meestal zonder veel enthousiasme en niet ten koste van nauwe bondgenoten.
En Trump is bereid om verder te gaan dan de meeste van zijn voorgangers.
Tijdens een persconferentie met Macron noemde de president de Saoedische kroonprins Mohammed bin Salman .
De CIA heeft de prins tot moordenaar benoemd en zegt dat hij opdracht gaf tot de brute moord en verminking van Jamal Khashoggi, een columnist voor The Washington Post .
Trump noemde de prins "een fantastische jongeman" die "enorm gerespecteerd wordt over de hele wereld."
Trump had geen lovende woorden over voor Zelensky, de strijdende leider van een democratie die overspoeld wordt door een dictatuur.
Oekraïne maakt geen deel uit van de Amerikaanse alliantie, zoals Trump zich voorstelt.
Terwijl de Verenigde Staten het enige G7- land was dat tegen de VN-resolutie stemde, vormt Trump feitelijk een nieuwe club, met afdelingen in Moskou, Minsk en Pyongyang in plaats van in Londen, Parijs en Berlijn.
ca. 2025 The New York Times Company
Clarin
